Κύριε Τέλλογλου, Μετά από τέσσερα χρόνια κρίσης ούτε μένω ούτε φεύγω από την αγορά εργασίας. Λέω να την ανατρέψω.

Με ρωτάει το τρέιλερ της εκπομπής του Τέλλογλου: «Μετά από 4 χρόνια κρίσης μένεις ή φεύγεις από την αγορά εργασίας»; Αφενός μου απευθύνει άμεσα τον λόγο κι αφετέρου δεν λέει: «μένεις ή φεύγεις από τη χώρα;» ή ακόμα πιο εθνομελό: «μένεις ή φεύγεις από την πατρίδα;».

Ήταν μια πραγματικά ευχάριστη έκπληξη το ότι ο Τέλλογλου του ΣΚΑΙ_ΝΑΖΙ και των φακέλων του Παπαγελάς λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Φυσικά, δεν έχει πλέον πρόβλημα, αφού τα πράγματα έχουν τόσο πολύ χάσει την όποια επίφασή τους, που η επίκλησή τους αφορά πλέον μόνο τύπους σαν τον σαμαροβενιζέλο, το φασιστικό παρεάκι τους και κάτι κιτς φιγούρες όπως ο Αυτιάς, όταν απευθύνονται στην αγελαία πελατεία τους για να αποδεχτεί ησύχως, ίσως και με ανακούφιση, την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και εξαίρεσης.

Μου ορίζει λοιπόν απερίφραστα ο Τέλλογλου τι ακριβώς είμαι: εμπόρευμα στην αγορά εργασίας. Και με ρωτά τι  ακριβώς σκοπεύω να κάνω με αυτό το ιδιότυπο εμπόρευμα που κουβαλάω στο μυαλό μου ή στα χέρια μου. Πού με συμφέρει να το πουλήσω; Πού εκτιμώ ότι θα πιάσω την καλύτερη δυνατή τιμή;  Θα μείνω ή θα φύγω από την «αγορά»; Σε αυτό το θέμα είμαι μόνος μου μέσα στον πλανήτη και καλά θα κάνω να αποφασίσω σύντομα και ορθά.

Ο Τέλλογλου είναι καλός υπάλληλος  και έξυπνος και τα αφεντικά για τα οποία κάνει τέτοια «ερευνητικά ρεπορτάζ» ακόμη εξυπνότερα. Γνωρίζουν ότι σύντομα το παραμύθι του πολίτη και  του κοινωνικού κράτους (ποιος ξέρει; Ίσως και του έθνους, όταν αυτό κριθεί απαραίτητο)  θα πάψουν να το απαγγέλλουν στα σοβαρά ακόμα και οι αυτοαποκαλούμενοι φιλελεύθεροι – εθνικόφρονες και ότι πολύ σύντομα θα πρέπει να αρχίσουν να απαγγέλλουν το νεοφιλελεύθερο παραμύθι της ατομικής ευθύνης και της ατομικής επιλογής.

Το νέο αυτό αφήγημα, άλλωστε, έχει ήδη αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά στην παιδεία και την υγεία, τους πυλώνες δηλαδή της μέχρι σήμερα εννοούμενης δημόσιας – κρατικής υπόστασης. Εσύ που θα «επενδύσεις» στην εκπαίδευσή σου κοίταξε να επενδύσεις σοφά, έτσι ώστε να βρεις μια θέση στην «αγορά εργασίας», που βεβαίως αγοράζει όλο και πιο σπάνια και όλο και πιο φτηνά. Αλλιώς, λυπούμαστε, το ερώτημα του Τέλλογλου δεν σε αφορά καν. Εσύ πάλι που αρρώστησες όλο και κάποιες λάθος επιλογές θα έκανες: μα θα κάπνιζες, ή θα έτρωγες πολύ ή λίγο, ή δεν θα ασκούσουν  αρκετά, ή θα ήσουν άτυχος και γεννήθηκες σε εξαθλιωμένη οικογένεια, ή πιάστηκες κορόιδο και δεν έκανες ιδιωτική ασφάλιση υγείας τότε που μπορούσες. Όπως και να’χει κοίτα τώρα τι θα κάνεις, κάνε τα κουμάντα σου να τη βολέψεις  και να επιζήσεις αν μπορείς, έτσι όπως τα κατάφερες με τις επιλογές σου.

Κι αφού εξοικειωθείς με την αποδοχή της ατομικής ευθύνης-επιλογής-ενοχής θα πρέπει  να την επεκτείνεις και στην ίδια τη φύση της εργασίας-εμπόρευμα. Να καταλάβεις αφενός ότι εσύ είσαι ο έμπορος εσύ και το εμπόρευμα και να αναλάβεις αφετέρου την αποκλειστική ευθύνη της επιτυχίας ή της αποτυχίας της ατομικής σου επιχείρησης με την επωνυμία «Πουλάω εαυτόν σε τιμή ευκαιρίας απανταχού της γης». Πρέπει να γίνουν και τα δύο ταυτόχρονα και στον ίδιο βαθμό κατανόησης. Δεν πρέπει να μείνει καμία αμφιβολία ή δεύτερη σκέψη για τον ρόλο που παίζει το κράτος και το οικονομικό σύστημα που υπηρετεί σε αυτή την ιστορία.

Ριψοκίνδυνο βέβαια, αφού υπάρχει περίπτωση να συνειδητοποιήσεις τη δύναμη που έχει αυτή ακριβώς η ιδιότητά σου ως εμπόρου κι εμπορεύματος να σαμποτάρει και να αδρανοποιήσει το ιδεολόγημα που σε θέλει «ιδιώτη», μόνο, απροστάτευτο, και γι αυτό εχθρικό κι ανταγωνιστικό προς όλους τους ομοίους σου κι όχι προς τους πραγματικούς εχθρούς σου, αυτούς δηλαδή που σε αναγκάζουν να αποδεχτείς το ερώτημα ως φυσικό και αυτονόητο και συνεπώς αναγκαίο να απαντηθεί. Ριψοκίνδυνο επίσης από την άποψη ότι μπορεί να εικονοποιήσεις τον εαυτό σου με μια βαλίτσα στο χέρι να τρέχει από «αγορά εργασίας» σε «αγορά εργασίας» για να μην μείνεις χωρίς εργασία κι αυτό να σου φέρει στον νου εικόνες προσφύγων κι οικονομικών μεταναστών που δραπετεύοντας από μια άλλη «αγορά εργασίας» ή σκυλοπνίγονται  ή φυλακίζονται σε στρατόπεδα ή σφαγιάζονται στους δρόμους αφιλόξενων χωρών. Κι αυτό με τη σειρά του να σε κάνει να υποψιαστείς ότι δεν σε χωρίζουν και πολλά από τους μετανάστες και τους «βρωμιάρηδες λαθρομετανάστες που μας παίρνουν τις δουλειές» και να αναρωτηθείς μήπως, τελικά, όλα όσα σου παρουσιάζονταν ως αληθή και αυτονόητα δεν είναι παρά απάνθρωπα και αδιανόητα.

Κύριε Τέλλογλου,

Μετά από τέσσερα χρόνια κρίσης ούτε μένω ούτε φεύγω από την αγορά εργασίας. Λέω να την ανατρέψω.

Είσαι διαθέσιμος; Λέγε, ρε, είσαι;

Είσαι από ΑΣΕΠ ή είσαι από ΕΣΠΑ; Είσαι από επετηρίδα ή από μοριοδότηση; Έχεις μεταπτυχιακό; Διδακτορικό; Για μέτρα τα προσόντα σου. Φίλησες κατουρημένες ποδιές; Έγλειψες για τη μετάθεση; Ψήφισες για αιρετούς τα κομματόσκυλα; Έκανες μόκο όταν αδικούσαν τον συνάδελφο; Δούλεψες κάθε μέρα απεργίας – δε γίνεται τίποτα ρε παιδιά με πυροτεχνήματα απεργίες; Πήρες ακριβό αμάξι; Έπαιξες χρηματιστήριο; Την κοπάναγες από τη δουλειά στη ζούλα; Είπες «μπράβο» στον φασίστα για το χαστούκι, αφού «της άξιζε»; Αγόρασες Πρώτο Θέμα και ψώνισες με τα κουπόνια;

Έκανες υπομονή όταν σου κόβαν τον μισθό ή όταν σε ρίχναν στη δουλειά (θα αναγνωριστεί βρε αδελφέ η αξία σου μια μέρα);  Φοβήθηκες μη βγεις από το ευρώ; Γέμισες μία σακούλα τρόφιμα για το «όλοι μαζί μπορούμε»; Είπες «ρε παιδιά δεν γίνονται αυτά» κι όταν έγιναν κοίταξες αλλού; Νομίζεις ότι θα γλιτώσεις; Είσαι αυτός που προσευχόταν κάθε βράδυ κι έλεγε «έχει ο θεός» και σ’ αυτή αλλά και στην άλλη ζωή;

Είσαι αυτός που ξεπατωνόταν στη δουλειά όταν οι άλλοι κανόνιζαν τις βάρδιες και τις άδειες με τον κομματάρχη προϊστάμενο; Βρισκόσουν στους δρόμους, στις συνελεύσεις, στη γειτονιά ονειρευόμενος μιαν άλλη κοινωνία, έναν πιο δίκαιο και λίγο πιο όμορφο κόσμο; Είσαι αυτός που κάθε χρόνο έβαζε λιγότερο ψωμί στο σπίτι γιατί αρνήθηκες να τα τσεπώσεις από αλλού και δεν έλειψες από καμία απεργία (πώς θα κοίταζες στα μάτια τα παιδιά σου ή τους συντρόφους); Κοιμόσουν χωρίς ενοχές τα βράδια αλλά το νοίκι ή η δόση έτρεχε κι ο δοσατζής τραπεζίτης σού έσφιγγε τη θηλιά κάθε μέρα κι έναν πόντο την ώρα που σταμάταγες το παιδί από τη δεύτερη ξένη γλώσσα που ούτε στο σχολείο πια δεν κάνει;

Όποιος κι αν είσαι – και μάλλον είσαι λίγο απ’ όλα και περισσότερα ακόμα –

είσαι διαθέσιμος;

Είσαι διαθέσιμος να περάσουν από πάνω σου οι λεγεώνες των ληστών; Να σε τσακίσουν, να σε εκμηδενίσουν, να σε ρουφήξουν και να σε πετάξουν στα σκουπίδια; Είσαι διαθέσιμος να αφήσεις τα παιδιά σου ενέχυρο στα σκλαβοπάζαρα της Ευρώπης; Με κουτσουρεμένη γνώση, αφυδατωμένη κρίση, ψόφια απόφαση. Πόσο άθλιο είσαι διαθέσιμος να τους κληροδοτήσεις το μέλλον; Με πόση προθυμία, όταν αρρωστήσεις, δεν θα τολμήσεις να σκεφτείς ότι σου αξίζει να γίνεις καλά;  Πόσο σου φτιάχνουν τη διάθεση το κυνήγι των μεταναστών και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης; Πόσο διαθέσιμος είσαι να μετράς με αγωνία τις πανάκριβες κι αμφιβόλου ποιότητας σταγόνες νερού που χύνονται από το ποτήρι; Κι όταν μετράς τα φραγκοδίφραγκα για να πληρώσεις το ρεύμα, πόσο σθεναρά διαθέσιμος νιώθεις; Είσαι διαθέσιμος να πεινάσεις και να αφήσεις και τους άλλους να πεινάσουν; Πόσα δικαιώματα και ελευθερίες είσαι διαθέσιμος να θυσιάσεις για την επόμενη δόση; Είσαι διαθέσιμος να παγώσεις τον χειμώνα; Να προσπερνάς με αξιοθρήνητη σιωπή τα ανθρώπινα κουβάρια μέσα στα χαρτόκουτα χωρίς να σκέφτεσαι ότι είσαι εσύ ο επόμενος; Είσαι διαθέσιμος να παραχωρήσεις τη νοημοσύνη σου και την ηθική σου υπόσταση, να υποχωρήσεις στα θέλω σου και να προσχωρήσεις στην εγκληματική τρέλα της απάθειας; Να ζεις φυλακισμένος στην απόγνωση;

Όταν δεν θα σου ‘χει μείνει ούτε μία λέξη να ουρλιάξεις, είσαι διαθέσιμος να σωπάσεις για πάντα;